Fryslân Doc zendt op zondagmiddag 18 en 25 september in twee delen een documentaire uit over de duurzaamheidsambitie van de Waddeneilanden. De documentaire is ook terug te vinden op Uitzending gemist. Ekwadraat heeft samen met Grontmij mee mogen werken aan het schrijven van het stappenplan om in 2020 zelfvoorzienend en duurzaam te zijn.
Zelfvoorzienend is een schijnbaar nobele doelstelling. De eilanden zijn daarmee in staat om in haar eigen water- en energievoorziening te voorzien. Op het eerste gezicht is daar niets mis mee.
De documentaire legt echter al snel de dilemma’s bloot waar de eilander bevolking tegen aan loopt. Waar begint en eindigt zelfvoorzienendheid? Moet ieder eiland volledig zelfvoorzienend zijn of is het ook voldoende wanneer de eilanden gezamenlijk zelfvoorzienend zijn? Een andere vraag die gesteld mag worden is of zelfvoorzienend wel de meest efficiënte route is. Zo is windenergie op het eiland een moeizaam traject vanwege de problematiek rondom de landschappelijke inpassing. De investering in een groot windmolenpark ver op de Noordzee daarentegen is relatief veel lager. Dus waarom geen groot windmolenpark ver uit het zicht dan?
De wens om zelfvoorzienend te zijn wordt dan ook ingegeven vanuit andere motieven dan alleen duurzaamheids- en financiële afwegingen. Door duurzaam zelfvoorzienend te zijn wordt verwacht dat dit een positief effect heeft op het toerisme; een van de belangrijkste inkomstenbronnen op de eilanden. Een ander argument is dat je tegenwoordig moet laten zien hoe en waar de energie wordt opgewekt (local for local). Daarmee wordt de wens om zelfvoorzienend te zijn legitiem en daarmee een doel op zich.
De opgave wordt daarmee niet eenvoudiger. Om deze doelstelling te realiseren zullen concessies gedaan moeten worden aan bestaande waarden. Monumentale panden moeten ook voorzien kunnen worden van zonne-panelen en misschien moet die windmolen er dan toch komen?
Van ons allen vraagt het moed om dit offer te brengen, maar zijn we er ook toe bereid?
Hielke Westra
manager operations - senior adviseur
